Category Archives: Oικονομία

ΦΠΑ στην εκπαίδευση: Οι δανειστές δεν δέχονται το 6% και 13% .

(EUROKINISSI/ ΦΑΝΗ ΤΡΥΨΑΝΗ)

Το ζήτημα του ΦΠΑ στην εκπαίδευση παραμένει ένα άλυτο θέμα ανάμεσα στους δανειστές και την Ελλάδα, μετά από τις συζητήσεις που έγιναν τις προηγούμενες ημέρες στην Αθήνα.

Οι εκπρόσωποι των δανειστών κατά τη διάρκεια των συζητήσεων που έλαβαν χώρα στην Αθήνα φέρεται να έβαλαν «φρένο»  στο σχέδιο της κυβέρνησης για την επιβολή των δύο μειωμένων συντελεστών ΦΠΑ στην ιδιωτική εκπαίδευση (6% στα φροντιστήρια και 13% στα ιδιωτικά σχολεία).

Το σχέδιο της κυβέρνησης για την επιβολή δύο μειωμένων συντελεστών στην ιδιωτική εκπαίδευση- 6% στα φροντιστήρια και 13% στα ιδιωτικά σχολεία- βρίσκει εμπόδια, αφού η κοινοτική οδηγία δεν προβλέπει κάτι τέτοιο. Αντί αυτού, θα πρέπει τα κράτη είτε να μη επιβάλλουν ΦΠΑ στην εκπαίδευση, είτε να ισχύει ο κανονικός συντελεστής.

Συγκεκριμένα, στο άρθρο 98 της κοινοτικής οδηγίας αναφέρεται ότι οι μειωμένοι συντελεστές εφαρμόζονται μόνο στις παραδόσεις αγαθών και τις παροχές υπηρεσιών των κατηγοριών που περιλαμβάνονται σε ένα συγκεκριμένο πίνακα. Σε αυτόν τον πίνακα, δεν υπάρχει η ιδιωτική εκπαίδευση εκπαίδευση, αφού βάση της κοινοτικής οδηγίας αυτή απαλλάσσεται και είναι στην κρίση των κρατών- μελών το αν θα επιβάλουν μόνο τον κανονικό συντελεστή.

Κάτι που σημαίνει ότι η κυβέρνηση καλείται είτε να επιβάλλει ΦΠΑ 23% στην εκπαίδευση είτε να ψάξει από την αρχή ισοδύναμα μέτρα για 300 εκατομμύρια ευρώ.

Αυτό δεν είναι το μοναδικό «αγκάθι» για την κυβέρνηση, που τρέχει προκειμένου να εξασφαλίσει τη δόση των 2 δισ. ευρώ, με την υλοποίηση του συνόλου των 49 προαπαιτούμενων μέτρων του πρώτου πακέτου, ενώ παράλληλα θα πρέπει να προχωρήσει γρήγορα και η δεύτερη λίστα με τα προαπαιτούμενα, η οποία συνδέεται με την εκταμίευση του υπόλοιπου ενός δισ. ευρώ της δόσης.

Αναλυτικά η κοινοτική οδηγία

Οι 6 πόλεις του κόσμου που δημιουργήθηκαν από το μηδέν – Αγαπημένες για τους τουρίστες [εικόνες]

Οι 6 πόλεις του κόσμου που δημιουργήθηκαν από το μηδέν - Αγαπημένες για τους τουρίστες [εικόνες]

Οσο όμορφος και αν είναι ένας τουριστικός προορισμός, πάντα θα έχει ατέλειες για έναν ταξιδιώτη. Αυτές δεν υπάρχουν στις πόλεις, τις οποίες δημιούργησε ο άνθρωπος από το μηδέν, εκτοξεύοντας την επισκεψιμότητα των τουριστών.

Υπάρχουν μέρη πάνω στον πλανήτη, τα οποία μέχρι και πριν από 50 χρόνια δεν υπήρχαν στους τουριστικούς χάρτες. Ομως η δύναμη του χρήματος αλλά και η ιδέα επιχειρηματικών κολοσσών να δημιουργήσουν νέους ορίζοντες, έχει δώσει πρωταγωνιστικό ρόλο σε έξι πόλεις σε όλο τον κόσμο ενώ ήδη μια 7η είναι στα σκαριά.

Μόλις την περασμένη εβδομάδα, μια εταιρεία στο Ντουμπάι ανακοίνωσε τη δαπάνη 4,5 δισ. ευρώ για τη δημιουργία ενός τουριστικού θέρετρου στη Βοσνία, κοντά στην πόλη Τρνόβο. Αλλά η Βοσνία δεν θα είναι η μοναδική χώρα που θα αποκτήσει τουρισμό από το πουθενά. Εχουν προηγηθεί άλλες επτά περιπτώσεις, οι οποίες μάλιστα είναι περιζήτητες από τον κόσμο στα τουριστικά γραφεία.

Ατλάντικ Σίτι, ΗΠΑ
Η περιοχή στις αρχές του προηγούμενου αιώνα αποτελούσε τουριστικό θέρετρο μόνο για τους πλούσιους κατοίκους της Νέας Υόρκης. Από τις αρχές της δεκαετίας του ’50, η πόλη άρχισε να αλλάζει και μετά από πολλές επενδύσεις, αποτελεί αγαπημένο προορισμό ακόμη και ανθρώπων εκτός των Ηνωμένων Πολιτειών.

Λας Βέγκας, ΗΠΑ
Οι πρώτοι άνθρωποι που θα σκέφτηκαν ότι μπορούν να δημιουργήσουν μια πόλη μέσα στη μέση της ερήμου, θα δυσκολεύτηκαν αρκετά να πείσουν όσους τους άκουσαν. Κι όμως, το Λας Βέγκας έγινε η πρωτεύουσα της διασκέδασης. Ιδρύθηκε το 1904 και 24 χρόνια αργότερα άρχισε να χτίζεται το «όνειρο» αφού ο τζόγος στη Νεβάδα νομιμοποιήθηκε. Πλέον αποτελεί προορισμό και για διακοπές χλιδής.

Κανκούν, Μεξικό
Το Κανκούν αποτελεί τον καλύτερο εξωτικό προορισμό, τον οποίο προτιμούν και διάσημοι σταρ του Χόλιγουντ. Ομως πριν 45 χρόνια δεν υπήρχε καν.Η κυβέρνηση της χώρας αποφάσισε να εκμεταλλευτεί τη φυσική ομορφιά της περιοχής, επένδυσε δισεκατομμύρια δολάρια, έχτισε πανάκριβα ξενοδοχεία και πλέον το Κανκούν είναι ο Νο1 προορισμός των τουριστών που επισκέπτονται τη χώρα, αφήνοντας στη 2η θέση το Ακαπούλκο.

Thames Town, Κίνα
Βρίσκεται έξω από τη Σανγκάη και χρειάστηκαν 500 εκατ. για το χτίσιμό της. Μπαίνοντας στην πόλη, νιώθεις ότι ξαφνικά ταξίδεψες στον δυτικό πολιτισμό και αυτό ακριβώς είναι το μυστικό της. Κυριαρχούν οι παμπ και οι περισσότερο βρετανικές συνήθειες.

Μπενιντόρμ, Ισπανία
Ο πιο δημοφιλής καλοκαιρινός προορισμός στην Ισπανία. Μέχρι τις αρχές του 1960 ήταν ένα ψαροχώρι όμως η κρίση που έπληξε τον κλάδο, οδήγησε την ισπανική κυβέρνηση σε μια επένδυση, η οποία αποδείχθηκε χρυσή.Εκατομμύρια τουρίστες απ’ όλο τον κόσμο επισκέπτονται το Μπένιντορμ κάθε χρόνο, αποτελώντας hot spot των προορισμών.

Ντουμπάι, Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα
Στις αρχές του 1900, το Ντουμπάι περιόριζε τη δράση του ως ένα σημαντικό λιμάνι στις εμπορικές συναλλαγές με το Ιράν. Οταν όμως στα μέσα του 1960 ανακαλύφθηκε το πετρέλαιο στην περιοχή, άρχισε η αντίστροφη μέτρηση για την εκτόξευση. Πριν από σχεδόν 30 χρόνια, το μεγαλύτερο μέρος του Ντουμπάι ήταν καλυμμένο από άμμο. Πλέον αποτελεί πόλο έλξης εκατομμυρίων ανθρώπων, διαθέτει περισσότερα από 70 εμπορικά κέντρα και το 2013 αναδείχθηκε ως η 7η πόλη του κόσμου με την μεγαλύτερη επισκεψιμότητα.

Τράπεζα της Ελλάδας: κανείς δεν θα παίξει με το κούρεμα καταθέσεων.

Τράπεζα της Ελλάδας: κανείς δεν θα παίξει με το κούρεμα καταθέσεων

«Κανείς δεν θα παίξει με το bail in», τονίζουν πηγές της Τράπεζας της Ελλάδας, με φόντο τις δηλώσεις που έκανε ο αντιπρόεδρος της Κομισιόν για τη διαδικασία ανακεφαλαιοποίησης των τραπεζών, συνδέοντας την με την ολοκλήρωση της αξιολόγησης.

Μετά από το τετ-α-τετ του Γ. Στουρνάρα με τον Β. Ντομπρόβσκις, έγινε εμφανής, ειδικά από την πλευρά του Διοικητή της ΤτΕ, η προσπάθεια να χαμηλώσουν οι τόνοι, μετά από τις «φωτιές» που άναψε ο Ευρωπαίος αξιωματούχος και γι’ αυτό ο Γ. Στουρνάρας τόνισε ότι «αυτό που έχει συμφωνηθεί είναι να ολοκληρωθεί η ανακεφαλαιοποίηση ως το τέλος του έτους». Ο Β. Ντομπρόβσκις απέφυγε, πάντως, να χρησιμοποιήσει την ίδια φρασεολογία σημειώνοντας ότι «είναι σημαντικό να τελειώσει η διαδικασία ως το τέλος του χρόνου», συνδέοντας την μάλιστα με το ζήτημα των καταθετών ήτοι με την πρόβλεψη της Κοινοτικής Οδηγίας και για «κούρεμα» καταθέσεων άνω των 100.000 ευρώ.

Ειδικά όσον αφορά στις αντοχές και στις ανάγκες των τραπεζών, τα στοιχεία δείχνουν ότι οι ανακοινώσεις της ΕΚΤ το Σάββατο δεν θα κρύβουν δυσάρεστες εκπλήξεις. Αντιθέτως. Οι κεφαλαιακές ανάγκες των τραπεζών διαμορφώνονται «στα κάτω όρια του αναμενομένου», όπως σημείωσε παράγοντας της ΤτΕ και ήδη εκφράζεται βεβαιότητα από τις ίδιες τις τράπεζες ότι οι ανάγκες αυτές μπορούν να καλυφθούν από τους ιδιώτες. Με αυτό το σενάριο, απομακρύνεται μάλιστα και το ενδεχόμενο «κουρέματος» των ομολογιούχων.

Αναφορικά με την εν εξελίξει αξιολόγηση, παρά τις δυσκολίες που ήδη έχουν κάνει την εμφάνιση τους, πηγές της ΤτΕ, μεταφέροντας το κλίμα που υπάρχει εκτός Ελλάδας, εκφράζουν τη βεβαιότητα ότι αυτή θα ολοκληρωθεί εντός των προβλεπόμενων χρονοδιαγραμμάτων, καθώς «είναι διαπιστωμένη η στροφή της κυβέρνησης στο ρεαλισμό». Οι ίδιες πηγές εκτιμούν, μάλιστα, ότι θα υπάρξει λύση και στο «ευαίσθητο» θέμα των «κόκκινων» δανείων των υπερχρεωμένων νοικοκυριών (νόμος Κατσέλη), παραπέμποντας στις δηλώσεις της κυβέρνησης περί έντιμου συμβιβασμού. Ως προς τη διαχείριση συνολικά των «κόκκινων» δανείων, οι ίδιες πηγές τονίζουν ότι «κανείς δεν ενδιαφέρεται για πλειστηριασμούς κατοικιών», επιβεβαιώνοντας ότι το ενδιαφέρον στρέφεται στα προβληματικά δάνεια των επιχειρήσεων, τα οποία θα αντιμετωπιστούν κατά κλάδο και κατά περίπτωση.

Η ανακεφαλαιοποίηση των τραπεζών εκτιμάται, από τις ίδιες πηγές, ότι θα απελευθερώσει το «ελατήριο» της οικονομίας, καθώς σε συνδυασμό με την τακτοποίηση των εκκρεμοτήτων της αξιολόγησης, θα επιτρέψει στην ΕΚΤ να άρει τους περιορισμούς (waiver) στην αποδοχή ελληνικών ομολόγων ως ενέχυρο και να ανάψει πράσινο φως στη συμμετοχή της Ελλάδας στο πρόγραμμα αγοράς κρατικών ομολόγων (QE), ενισχύοντας τη δυναμική που δημιουργηθεί με την άρση των capital controls στο β’ εξάμηνο του 2016.

20.000 γυναίκες στην ελληνική βιομηχανία του σεξ: Μεταξύ τους 1.000 κορίτσια 13-15 ετών


PROSTITUTES GREECE

Στις 20.000 εκτιμάται πως ανέρχονται οι γυναίκες που παραμένουν στη βιομηχανία του σεξ στην Ελλάδα, συμπεριλαμβανομένων 1.000 κοριτσιών ηλικίας 13-15 ετών, σύμφωνα με εκτιμήσεις ΜΚΟ.

Η Ελλάδα λόγω της γεωγραφικής της θέσης, αλλά και ως μέλος της Ευρωπαϊκής Ένωσης, αποτελεί τόσο χώρα «ενδιάμεσο» όσο και χώρα «προορισμού» για τα θύματα εμπορίας ανθρώπων. Στα στατιστικά εμπορίας ανθρώπων και σωματεμπορίας, στην Ελλάδα το 2014 καταγράφηκαν 36 υποθέσεις εμπορίας ανθρώπων, ενώ για το 1ο τετράμηνο του 2015 καταγράφηκαν 13 υποθέσεις. Αντίστοιχα, όσον αφορά στα ανήλικα θύματα, το 2014 καταγράφηκαν 7 θύματα σεξουαλικής εκμετάλλευσης, 1 θύμα εργασιακής εκμετάλλευσης και 6 για επαιτεία, ενώ για το 1ο τετράμηνο του 2015, έχουν καταγραφεί 12 ανήλικα θύματα σεξουαλικής εκμετάλλευσης.

Ανάγλυφη εικόνα του φαινόμενου παρουσιάζει έρευνα που διενεργήθηκε από τη Γενική Γραμματεία Ισότητας των Φύλων, στο πλαίσιο του έργου «Πορνεία & παράνομη διακίνηση και εμπορία γυναικών με σκοπό τη σεξουαλική/οικονομική εκμετάλλευση στην Ελλάδα».

Η ερευνητική μελέτη διεξήχθη από την «PRAKSIS» σε Αθήνα, Θεσσαλονίκη, Κομοτηνή, Ιωάννινα, Λάρισα, Πύργο και Πάτρα,, με τη λήψη 70 συνεντεύξεων από εκδιδόμενες γυναίκες και 30 συνεντεύξεων από πελάτες.

Προκύπτει ότι η πλειοψηφία των εκδιδόμενων γυναικών ανήκει στο ηλικιακό φάσμα 26-35. Οι χώρες καταγωγής τους είναι η Ελλάδα (20), η Ρουμανία (20), η Νιγηρία (8), η Αλβανία (7) και η Βουλγαρία (7). Είκοσι μία είναι απόφοιτες Δημοτικού, 19 απόφοιτες Γυμνασίου και 17 Λυκείου, ενώ στη χώρα προέλευσής τους εργάζονταν είτε ως ανειδίκευτες (23) εργάτριες ή ήταν άνεργες (14) και στη συντριπτική πλειοψηφία τους (58) είχαν ετήσιο εισόδημα χαμηλότερο από 5.000 ευρώ.

Οι 40 από τις γυναίκες βρήκαν τη δουλειά μέσω γνωστών ή φίλων και οι 27 δήλωσαν ότι μπήκαν στο επάγγελμα λόγω επαγγελματικών υποσχέσεων που τους δόθηκαν. Οι 41 έχουν σκεφτεί να αλλάξουν επάγγελμα και οι 51 δήλωσαν ότι θα αποχωρούσαν, αν μπορούσαν, από το επάγγελμα αυτό. Οι 30 έχουν ήδη προσπαθήσει στο παρελθόν να αποχωρήσουν.

Το προφίλ των πελατών είναι 26-35 ετών (20 από τους 30). Πρόκειται για αποφοίτους ανώτατης εκπαίδευσης (13) ή λυκείου (10), ιδιωτικούς υπαλλήλους (14) ή ελεύθερους επαγγελματίες (9), άγαμους (17) και με εισόδημα από 5.000 έως 10.000 ευρώ ετησίως (13). Οι 12 από αυτούς είχαν πληρωμένες συνευρέσεις τέσσερις φορές ανά μήνα και οι επτά δύο φορές ανά μήνα. Για τους 28 κριτήριο επιλογής για την εκδιδόμενη αποτελεί ηλικία με προτίμηση στις ηλικίες 26-30 (12) ή 18-25 (9).

Γενικότερα, το φαινόμενο της διακίνησης και εμπορίας ανθρώπων αυξάνεται ολοένα και περισσότερο λόγω της συνεχιζόμενης οικονομικής και πολιτικής κρίσης στα περισσότερα σημεία του πλανήτη, με την ακμάζουσα δραστηριότητα της «βιομηχανία σαρκός» να αποφέρει ετήσια κέρδη 25,7 δισεκατομμύρια ευρώ, τα οποία στη συνέχεια «ξεπλένονται» σε εταιρίες «βιτρίνας».

Η κλίμακα της εμπορίας ανθρώπων είναι δύσκολο να προσδιοριστεί αξιόπιστα. Ωστόσο σύμφωνα με στοιχεία διεθνών οργανισμών, εκτιμάται ότι 27 εκατομμύρια άνθρωποι βρίσκονται σήμερα σε κατάσταση δουλείας παγκοσμίως. Τα θύματα εμπορικής σεξουαλικής εκμετάλλευσης ανέρχονται σε 1,39 εκατομμύρια. Πάνω από 25% των θυμάτων σεξουαλικής εμπορίας διακινούνται από τη Νότια και την Ανατολική Ευρώπη. Το 90% των θυμάτων που διακινούνται προς κράτη-µέλη της ΕΕ καταλήγουν στην βιομηχανία του σεξ. Μόνο 1% – 2% των θυμάτων διασώζονται και µόνο ένας στους 100.000 Ευρωπαίους που ασχολούνται µε τη διακίνηση ανθρώπων καταδικάζεται.

Η εκτιμώμενη ετήσια διακίνηση είναι:

  • • περίπου 2,45 εκατομμύρια (UN Office on Drugs and Crime) εκ των οποίων τα 1,2 εκατομμύρια είναι παιδιά (UNICEF),
  • •περίπου 800.000 στα διεθνή σύνορα, με πολλά περισσότερα θύματα εμπορίας στο εσωτερικό των χωρών (Διεθνής Οργανισμός Μετανάστευσης),
  • •πολλές εκατοντάδες χιλιάδες άνθρωποι εντός ΕΕ μόνο (κυρίως γυναίκες και παιδιά (Europol).

Στο πλαίσιο της αντιμετώπισης του φαινομένου, σε ό,τι αφορά στην ΕΕ, το ελληνικό υπουργείο Εξωτερικών επιτελεί το ρόλο του Εθνικού Συντονιστή μέσω του Γραφείου Εθνικού Εισηγητή για την Καταπολέμηση της Εμπορίας Ανθρώπων και αναπτύσσει σχετικές δράσεις.Στο πλαίσιο αυτό εντάσσεται το διήµερο πολυθεµατικό Φεστιβάλ «Break the Chain», το οποίο θα πραγματοποιηθεί στις 24 και 25 Οκτωβρίου σε συνεργασία µε την Τεχνόπολη του δήµου Αθηναίων και την πολιτιστική πλατφόρμα «ελculture», με αφορμή την Πανευρωπαϊκή Ηµέρα κατά της Εµπορίας Ανθρώπων στις 18 Οκτωβρίου.

Οι εκδηλώσεις είναι ενημερωτικές, επιστημονικές και καλλιτεχνικές, µε τη συµµετοχή όλων των φορέων – εταίρων, οργανισµών, ιδιωτικών εταιρειών, ενώ οµάδες τέχνης, δηµιουργοί, προσωπικότητες και νέοι καλλιτέχνες θα συµµετέχουν σε µια «γιορτή» ενεργοποίησης κατά της Εκμετάλλευσης Ανθρώπων.

(πληροφορίες: ΑΠΕ-ΜΠΕ)

Αναπόφευκτο το «κούρεμα» του ελληνικού χρέους, σύμφωνα με εκτιμήσεις αναλυτών της Deutsche Bank


Αναπόφευκτο θεωρεί το κούρεμα του ελληνικού χρέους έως το τέλος του έτους η Deutsche Bank, όπως γράφει η γερμανική λαϊκή εφημερίδα Bild.

Σύμφωνα με το δημοσίευμα, που -κατά την Bild- στηρίζεται σε εσωτερικό απόρρητο έγγραφο της Deutsche Bank, το κούρεμα του χρέους πρέπει να είναι της τάξεως των 200 δισεκατομμυρίων Ευρώ.

«Το κούρεμα χρέους για την Αθήνα θα έρθει και θα είναι ακριβό», αναφέρει η Bild σε μεταμεσονύκτια δημοσίευση στην ιστοσελίδα της, επικαλούμενη τις εκτιμήσεις αναλυτών της Deutsche Bank, που η εφημερίδα υποστηρίζει ότι έχει στη διάθεσή της.

Το έγγραφο της γερμανικής τράπεζας, όπως γράφει η Bild, αναφέρει ότι «βάσει εσωτερικών υπολογισμών της τράπεζας, οι οικονομολόγοι της DB εκτιμούν ότι θα πρέπει να χαριστούν στην Ελλάδα ως το τέλος του έτους περίπου 200 δισεκατομμύρια ευρώ χρέους»

Το ποσό αυτό επιμερίζεται σε περίπου 700 ευρώ για κάθε κάτοικο της Ευρωζώνης, σύμφωνα με το απόρρητο έγγραφο της τράπεζας, αναφέρει το δημοσίευμα της Bild.

«Ως το τέλος του έτους το χρέος της Ελλάδας θα φθάσει περίπου τα 340 δισεκατομμύρια, δηλαδή το 200% του ελληνικού ΑΕΠ, ενώ θα είναι 140% περισσότερο από ό,τι επιτρέπουν οι ευρωπαϊκές Συνθήκες και σημαντικά περισσότερο από ό,τι μπορεί η χώρα να αποπληρώσει στο μέλλον», συνεχίζει το δημοσίευμα και υποστηρίζει ότι κανένας οικονομολόγος δεν πιστεύει πλέον ότι η Ελλάδα μπορεί να αποπληρώσει το «βουνό χρέους» με τις δικές της δυνάμεις.

Ο Λούντερ Γκέρκεν, επικεφαλής του Κέντρου Ευρωπαϊκής Πολιτικής (CEP) δηλώνει στην Bild: «Η οικονομία της Ελλάδας είναι κατεστραμμένη… Ένα κούρεμα χρέους είναι οικονομικά αναπόφευκτο».

Η γερμανική λαϊκή εφημερίδα προσθέτει πάντως ότι το εάν θα φτάσουμε πράγματι σε ένα κούρεμα χρέους αποτελεί λιγότερο οικονομική και περισσότερο πολιτική απόφαση και αναφέρει ότι αυτή η απόφαση θα ληφθεί στο τέλος του έτους, μετά από διαβουλεύσεις της ελληνικής κυβέρνησης με τους δανειστές.

(Mε πληροφορίες από ΑΠΕ-ΜΠΕ)

Οι πέντε μεγαλύτερες μορφές ‘εξαπάτησης’ των καταναλωτών

Στο νέο τους βιβλίο, οι οικονομολόγοι Τζωρτζ Άκερλοφ και Ρόμπερτ Σίλερ παραθέτουν πέντε επικίνδυνα σενάρια που αντιμετωπίζουν τακτικά οι καταναλωτές στην ελεύθερη αγορά

Το «Αόρατο χέρι» της αγοράς του Adam Smith, είναι ίσως η πιο μαγευτική μεταφορά σε όλη την οικονομική θεωρία. Η ιδέα ότι το σύνολο της κοινωνίας μπορεί να βρεθεί σε καλύτερη θέση από την ιδιοτελή συμπεριφορά των συστατικών της ήταν επαναστατική για την εποχή της και περιγράφει τη φιλοσοφία της ελεύθερης αγοράς μέχρι σήμερα.

ADVERTISEMENT

Αλλά μια ολοένα και αυξανόμενη ομάδα οικονομολόγων αμφισβητούν το βαθμό στον οποίο πρέπει να έχουμε πίστη στις ελεύθερες αγορές και το πόσο μακριά μπορεί να μας οδηγήσει ως κοινωνία το αόρατο χέρι. Οι νομπελίστες οικονομολόγοι Τζωρτζ Άκερλοφ και Ρόμπερτ Σίλερ ασχολούνται με το ζήτημα αυτό στο τελευταίο βιβλίο τους, που ονομάζεται Phishing for Phools: The Economics of Manipulation and Deception (Τα Οικονομικά της χειραγώγησης και της εξαπάτησης). Το κεντρικό επιχείρημα του βιβλίου είναι ότι αν και οι ελεύθερες αγορές φέρνουν θαυμάσια αποτελέσματα για τις κοινωνίες που τις εφαρμόζουν, έχουν επίσης αρνητικές συνέπειες που μπορούν να αποφευχθούν με ευφυείς τροποποιήσεις.

Διαβάστε ακόμα: Τα εμπορικότερα προϊόντα όλων των εποχών

Το βιβλίο στηρίζει μια σκεπτικιστική θεώρηση των ελεύθερων αγορών, αλλά είναι επίσης ένας χρήσιμος οδηγός για τους καταναλωτές ώστε να αποφεύγουν την εξαπάτηση κατά τη διάρκεια σημαντικών αγορών. Ιδού τα πέντε επικίνδυνα σενάρια στο νέο βιβλίο τους, που βρίσκουν παγκόσμια εφαρμογή:

Αυτοκίνητα

Σε συνεντεύξεις με πωλητές αυτοκινήτων, οι συγγραφείς διαπίστωσαν ότι οι τρεις πιο αποτελεσματικές στρατηγικές που χρησιμοποιούν οι πωλητές αυτοκινήτων για να σας πείσουν να ξοδέψετε επιπλέον χιλιάδες δολάρια ήταν: να πείθουν τους καταναλωτές ότι πραγματικά χρειάζονται ακριβές επιλογές, να κάνουν σκληρή διαπραγμάτευση της τιμής ανταλλαγής του παλιού σας αυτοκινήτου, για να «κρατήσουν υψηλή την τιμή του καινούργιου αυτοκινήτου που σας πουλάνε», και να σας προτρέπουν να συμφωνήσετε σε μια ακριβή, μακροπρόθεσμη χρηματοδότηση.

Ακίνητα

Η αγορά ενός σπιτιού είναι η μεγαλύτερη χρηματοδοτική απόφαση για τους περισσότερους από εμάς και ο συνδυασμός των εξόδων και της απειρίας μας συχνά μας θέτουν σε μια κατάσταση όπου είμαστε εύκολα θύματα εξαπάτησης. Η πιο συνηθισμένη προμήθεια που καταβάλλεται για την αγορά ενός σπιτιού είναι 6%, με επιπλέον κόστος επίτευξης συμφωνίας 4,4% κατά μέσο όρο. «Οι πληρωμές αυτές δικαιολογούνται;» αναρωτιούνται οι Άκερλοφ και Σίλερ. «Δεν μπορούμε να πούμε με σιγουριά, αλλά σημειώστε ότι οι προμήθειες αυτές είναι πολύ χαμηλότερες σε άλλες χώρες απ’ ό,τι στις ΗΠΑ. Και οι άνθρωποι σε αυτές δεν φαίνεται να διαμαρτύρονται για την κακή εξυπηρέτηση».

Διαβάστε ακόμα: Αυτά τα προϊόντα πρέπει να ψωνίσετε αν επισκεφτείτε τις παρακάτω χώρες

Πιστωτικές Κάρτες

Oι περισσότεροι από εμάς γνωρίζουμε για τα εξωφρενικά επιτόκια που χρεώνουν ορισμένες τράπεζες για να δανείσουν χρήματα μέσω πιστωτικών καρτών, αλλά ακόμη και όσοι από εμάς εξοφλούν στο ακέραιο κάθε μήνα τις δόσεις των καρτών τους ίσως θα ήταν καλό να τις καταργήσουν. Μελέτες έχουν δείξει ότι τα άτομα με πιστωτικές κάρτες δαπανούν πάνω από 50% περισσότερο για καθημερινές αγορές, όπως ρούχα ή ακόμη και 75% περισσότερο για αγορές όπως εισιτήρια του NBA.

Βιομηχανία Τροφίμων

Κατά τους Άκερλοφ και Σίλερ, η Cinnabon είναι ένα εξαιρετικό παράδειγμα για το πώς οι εταιρείες κάνουν τους καταναλωτές να θέλουν πράγματα που δεν τους φέρνουν πραγματικά σε καλύτερη θέση. Αυτό το γλύκισμα με τις 880 θερμίδες εφευρέθηκε το 1985 και η ομώνυμη εταιρεία που το παρασκευάζει έχει επεκταθεί σε 750 αρτοποιεία σε περισσότερες από 30 χώρες.

Η Cinnabon δεν σας κλέβει χρηματικά, αλλά από την άποψη της υγείας σας. Η βιομηχανία τροφίμων είναι εξαιρετική στο να εκμεταλλεύεται τις αδυναμίες μας.

Μέσα Κοινωνικής Δικτύωσης

Η καινοτομία κάνει τον καπιταλισμό ένα θαυμάσιο σύστημα για την βελτίωση του βιοτικού επιπέδου, αλλά δεν είναι κάθε καινοτομία ίσης αξίας. Ορισμένες καινοτόμες ιδέες είναι εξαιρετικές, αλλά μεγάλο μέρος τους καταλήγει να χρησιμοποιείται για να «δελεάσει τους ανθρώπους να κάνουν πράγματα» που δεν είναι προς το συμφέρον τους.

Ένα παράδειγμα που παραθέτουν οι Άκερλοφ και Σίλερ είναι το Facebook. Ενώ το Facebook επιτρέπει στους χρήστες να μένουν σε επαφή με τους φίλους τους και να λαμβάνουν πληροφορίες για κοινωνικές εκδηλώσεις, επιφέρει επίσης αρνητικά συναισθήματα όπως ζήλια και κοινωνική απομόνωση. Μια πρόσφατη μελέτη από το Πανεπιστήμιο του Μίσιγκαν διαπίστωσε ότι όσο περισσότερο χρησιμοποιούν οι άνθρωποι το Facebook, τόσο χειρότερα αισθάνονται. Ωστόσο, εκατοντάδες εκατομμύρια άνθρωποι συνεχίζουν να συνδέονται κάθε μέρα.